در دیانت بهائی حکمی که به افراد اجازه دهد در مورد رفتار دیگری قضاوت کرده و او را به راه راست هدایت کنند وجود ندارد. حوزۀ عملکرد تشکیلات و مؤسّسات بهائی نیز عرصۀ عمومی و برقراری نظم در جامعه است و نمی توانند وارد حریم خصوصی افراد شوند. به این ترتیب راه دخول غرض های شخصی به حیطۀ اخلاق بسته می شود. برابری حقوقی افراد در ديانت بهائی بمعنی عدم جواز مداخله در زندگی شخصی ديگران است. اصول اخلاقی را نمی توان با جبر و خشونت در اجتماع برقرار نمود بلکه باید با آگاهی و ارادۀ آزاد و حکم عقل توأم باشد.
جستجو در آثار بهائی نشان می دهد که در دو زمینه حضرت بهاءالله اصطلاح امر به معروف و نهى از منکر را بکار می برند. این دو عبارتند از:
١- حکم امر به معروف و نهى از منکر را تنها خداوند به بشر ابلاغ می کند نه بشر به بشر. در بیان زیر حضرت بهاءالله به حکم الهی اشاره کرده و افراد را از دخالت در کار دیگری برحذر می دارند:
«سبحان اللّه قلم اعلی در ليالی و ايّام اولياء را به معروف امر فرموده و از منکر نهی . در بعضی الواح اين کلمه عليا نازل : طوبی از برای نفسی که بشنود و نگويد . اگر نيکوئی از کسی بينند به مکافات قيام کنند. اگر ضرّی مشاهده کنند صبر نمايند و بخدا گذارند. ضرب و شتم و جنگ و جدال و قتل و غارت کار درنده‌های بيشۀ ظلم و نادانی است. اهل حقّ از جميع آن مقدّس و مبرّا. ( آیات الهی صفحه ٣٦٨)
٢- امر به معروف و نهی از منکر یعنی اجرای احکام الهی مسئله ای وجدانی است و باید حکم وجدان هر شخصی به نفس امارۀ او باشد.
در اشراقات می فرمایند: «دين نوريست مبين و حصنی است متين از برای حفظ و آسايش اهل عالَم چه که خشية‌اللّه ناس را به معروف امر و از منکر نهی نمايد اگر سراج دين مستور ماند هرج و مرج راه يابد نيّر عدل و انصاف و آفتاب اَمن و اطمينان از نور باز مانند.» ( در اشراق اوّل از لوح مبارک اشراقات – ص ٧٣ مجموعه ای از الواح جمال اقدس ابهی)
از این بیان واضح می گردد که هدف تعالیم دینی تأثیر گذاشتن بر وجدان انسان است. خشیتُ الله یا ترس از خدا به این معنی است که خداوند داور اعمال ماست. این مسئله که در آثار بهائی بر آن بسیار تأکید می شود نقش مهمی در اخلاق دارد. چنانچه احکام اخلاقی را قوانین الهی بدانیم لازمۀ هر قانونی وجود داوری جهت تشخیص صحیح و غلط بودن آنست. در دیانت بهائی تنها داور پروردگار است. هر فردی مسئول رفتار خویش است و محافل مسئولند افراد را در اجرای این امر مهم حمایت کرده و یاری دهند، بدون آنکه در حریم خصوصی آنان وارد شوند. جامعۀ اخلاقی جامعه ایست که در آن افراد با میل و رضایت اصول اخلاقی را رعایت کنند.
روح و روان انسان وقتی که با رنج و درد امتحان میشود ترقی می کند . زمین هر چه بیشتر شخم بخورد بذر کاشته شده در ان بهتر رشد خواهد کرد و محصول بهتری خواهد داد . همانطور که شخم بر زمین شیار عمیق می اندازد و ان را از علفهای هرز و خار و خس پیراسته می نماید رنج و درد نیز انسان را از امور ناچیز این زندگی دنیای خاکی رهایی می بخشد تا ان که به پیراستگی و گسستگی کامل از این جهان برسد . در این حالت روش و نگرش او سرور و سعادت معنوی خواهد شد . به عبارت دیگر انسان موجودی ناقص و نارس است . گرمای اتش رنج او را به کمال و بلوغ می رساند . نگاهی به گذشته بیندازید ; در خواهید یافت که بزرگترین انسانها بیشترین رنجها را تحمل کردند . . . .
برای رسیدن به سرور ابدی شخص باید رنج را بر خود هموار سازد . کسی که به مرحله فداکاری و گذشت کامل برسد از سرور حقیقی بر خوردار است . سرور مادی و دنیوی نابود میشود و از بین می رود .
منع حکم «امر به معروف و نهی از منکر» در دیانت بهائی
در دیانت بهائی حکم امر به معروف و‌نهی از منکر منسوخ شده و بهائیان از مداخله در تصمیمات شخصی و ایمانی دیگران منع شده اند. حضرت بهاءالله در این عصر انسانها را از امر به معروف و نهی از منکر کردن دیگران نهی فرمودند و امورات شخصی را واگذار به خود افراد و میزان ایمان شخصی آنها فرمودند. «سبحان اللّه قلم اعلی در ليالی و ايّام اولياء را به معروف امر فرموده و از منکر نهی. در بعضی الواح اين کلمه عليا نازل : طوبی از برای نفسی که بشنود و نگويد. اگر نيکوئی از کسی بينند به مکافات قيام کنند. اگر ضرّی مشاهده کنند صبر نمايند و بخدا گذارند. ضرب و شتم و جنگ و جدال و قتل و غارت کار درنده‌های بيشۀ ظلم و نادانی است…
بیشتر بخوانید
http://aeenebahai.org/fa/node/4033/
کانال اندیشه (https://t.me/Andishebahai)
کانال رسمی سایت آئین بهائی (https://telegram.me/aeenebahai1)