ب) شصت مورد از دشواریها و تناقضات در قرآن
https://geranom.wordpress.com
- حسابرسی عجیب الله
(سورۀ4 آیۀ11-12) و (سورۀ4 آیۀ176) در مورد قوانین وراثت صحبت میکند. اگر یک مرد فوت شود، و از او سسه دختر و دو والد و یک همسر باقی بماند؛ دختران 2/3 سهم، والدها 1/3 سهم (هردو بر اساس سورۀ4 آیۀ11) و همسر 1/8 سهم (بر اساس سورۀ4 آیۀ12) از ارث را دریافت میکند که از میزان ارث بیشتر میشود. مثال دوّم، مردی فوت میشود و از او یک مادر و یک همسر و دو خواهر باقی میماند، مادر 1/3 سهم (سورۀ4 آیۀ11) همسر 1/4 (سورۀ4 آیۀ12) و خواهران 2/3 (سورۀ4 آیۀ176) که مجموع آنها 15/12 کل ارث است. - چند فرشته برای مریم فرستاده شده بودند؟
وقتی قرآن در مورد باردار شدن مریم و میلاد مسیح در (سورۀ3 آیات 42 و 45) راجع به چندین فرشته صحبت میکند؛ اما در (سورۀ 19 آیات 17-21) تنها از یک فرشته صحبت میکند. - اختلافات عددی بیشتر:
آیا روزهای الله برابر 1000 روز بشر است (سورۀ22 آیۀ47، سورۀ32 آیۀ5) یا برابر 50،000 روز بشر است (سورۀ70 آیه؟
چند باغ در بهشت وجود دارد؟ یک (سورۀ39 آیۀ73، سورۀ41 آیۀ30، سورۀ57 آیۀ21، سورۀ79 آیۀ41) یا زیادتر (سورۀ18 آیۀ31، سورۀ22 آیۀ23، سورۀ35 آیۀ33)؟
در (سورۀ56 آیۀ7) ادعا میکند که در روز قیامت مردم سه دسته میشوند، اما در (سورۀ90 آیات 1819، سورۀ99 آیات 6-7) تنها دو گروه را بر میشمرد.
در مورد اینکه چه کسی روح را در هنگام مرگ از انسان میگیرد نیز تناقضی آشکار وجود دارد، فرشته مرگ (سورۀ32 آیۀ11)، یک فرشتگان (جمع) (سورۀ47 آیۀ27) و همچنین «این الله است که روح را از انسانها در هنگام مرگ میگیرد»(سورۀ39 آیۀ42).
صحیح بخاری ادعا میکند که جبرئیل 600 بال داشت (جلد چهارم بخش 54 شماره 455) در حالی که قرآن در (سورۀ35 آیۀ1) میگوید فرشتگان 2، 3 یا 4 بال دارند. - الله چند روز برای نابودی قوم عاد نیاز داشت؟
یک روز (سورۀ54 آیۀ19) یا چندین روز (سورۀ41 آیۀ16، سورۀ69 آیات 6-7). - خلقت شش روز بود یا هشت روز؟
(سورۀ7 آیۀ54، سورۀ10 آیۀ3، سورۀ11 آیۀ7 و سورۀ25 آیۀ59) به روشنی اعلام میکند که الله زمین و آسمانها را در 6 روز آفرید. امّا در (سورۀ41 آیات 9-12) جمع روزهایی که الله بدانها اشاره میکند 8 روز است.
- آفرینش سریع بود یا کند؟
الله آسمانها و زمین را در 6 روز آفریده است (سورۀ7 آیۀ54) و مسلمانانی که میخواهند به قرآن چهره علمی بدهند میگویند این 6 روز منظور 6 دوره است، اما (سورۀ2 آیۀ117) میگوید که «الله به صورت آنی خلق میکند». - اول زمین یا اول آسمان؟ کدام یک زودتر آفریده شد؟
اول زمین و بعد آسمان (سورۀ2 آیۀ29)، اول آسمان و بعد زمین (سورۀ79 آیۀ27-30).
- به هم چسباندن یا از هم جدا کردن؟
در مورد روش ایجاد زمین و آسمان قرآن یکجا میگوید که آنها از هم جدا بودند و بعد به هم گرویدند (سورۀ41 آیۀ11) اما در (سورۀ21 آیۀ30) میگوید که آنها ابتدا یکی بودند و بعداً از یکدیگر جدا شدند. - انسان از چه ساخته شده بود؟
از لخته خون (سورۀ96 آیات 1-2) آب (سورۀ21 آیۀ30، سورۀ24 آیۀ45، سورۀ25 آیۀ54) «چیزی مانند سفال»(سورۀ3 آیۀ59، سورۀ30 آیۀ20، سورۀ35 آیۀ11). - ناقص یا با جزئیات کامل؟
قرآن در جاهایی ادعا میکند که کامل است و تمامی جزئیات را دارا میباشد و هیچ چیز باقی نمانده است که در آن نباشد (سورۀ6 آیۀ38، سورۀ6 آیۀ114، سورۀ12 آیۀ11، سورۀ16 آیۀ89 و…) اما چیزهای بسیاری هستند که قرآن آنها را ناتمام باقی میگذارد، این نوشتار به مسئله شراب و شبهات موجود در قرآن میپردازد. - پرستش یک خدا یا یک خدای دیگر؟
به محمّد دستور میدهد که به ناباوران بگوید، شما چیزی را نمیپرستید که من میپرستم (سورۀ109 آیۀ3). هرچند سورههای دیگر در قرآن به طور مشخص اشاره میکند که آن ناباوران در واقع خدایی را پرستش میکنند که همان الله است. - شفاعت کردن یا شفاعت نکردن، مسئله این است!
قرآن در مورد اینکه آیا در روز آخرت شفاعتی وجود خواهد داشت یا نه دچار تناقض میشود، در آیات (سورۀ2 آیات122-123، سورۀ254 آیات6-51، سورۀ82 آیات18-19 و…) میگویند شفاعتی وجود ندارد و آیات (سورۀ53 آیۀ26، سورۀ43 آیۀ86، سورۀ34 آیۀ23، سورۀ20 آیۀ109) و البتّه هر دو این پاسخها را میتوان با احادیث مختلف پشتیانی کرد. - الله و تخت او کجاست؟
الله از رگ گردن به انسان نزدیکتر است (سورۀ50 آیۀ16) و در عین حال او بر روی تختش نشسته است (سورۀ57 آیۀ4) تختی که روی آب بنا شده است (سورۀ11 آیۀ7) و در عین حال به قدری دور است که رسیدن به او بین 1000 و 50000 سال طول میکشد (سورۀ32 آیۀ5، سورۀ70 آیۀ4). - ریشه بیچارگی کجاست؟
آیا شر و مصیبت از طرف شیطان است (سورۀ38 آیۀ41)؟ از خود ماست (سورۀ4 آیۀ79)؟ یا از طرف الله (سورۀ4 آیۀ78)؟
- رحمت الله چقدر است؟
الله رحمت را بر خود مقرر کرده است (سورۀ6 آیۀ12) هرچند بعضی از اشخاص را هرچند که میتواند هدایت نمیکند (سورۀ6 آیۀ35، سورۀ14 آیۀ4). - آیا در بهشت بازجویی خواهد بود یا نه؟
از یکدیگر سؤال نخواهند کرد (سورۀ23 آیۀ101)، اما همچنان در یک پرس و جوی دو جانبه شرکت خواهند کرد (سورۀ52 آیۀ25) و از یکدیگر سؤال خواهند کرد (سورۀ37 آیۀ27). - آیا فرشتگان محافظ هستند؟
هیچ حافظی به جز الله وجود ندارد (سورۀ2 آیۀ107، سورۀ29 آیۀ22)، اما (سورۀ41 آیۀ31) فرشتگان خود میگویند «ما محافظان شما در اینجا و در آن دنیا هستیم.» همچنین در سورههای دیگر نقش آنها به عنوان نگاهبان (سورۀ13 آیۀ11 و سورۀ50 آیۀ17-18) و محافظان (سورۀ82 آیۀ10) اعلام میشود. - آیا همه چیز مطیع الله است؟
به اینکه همه چیز مطیع الله است در (سورۀ30 آیۀ26) اعلام شده است اما در چندین جای دیگر در مورد عدم اطاعت مغرورانه شیطان از الله خبر میدهد از جمله (سورۀ7 آیۀ11، سورۀ15 آیۀ28-31، سورۀ17 آیۀ61، سورۀ20 آیۀ116، سورۀ28 آیۀ71-74، سورۀ18 آیۀ50)، همچنین در جاهای دیگری در مورد بسیاری از موجودات که از فرمان الله سرپیچی میکنند. - آیا الله شرک را میبخشد؟
شرک بدترین گناهان شمرده میشود، اما به نظر میرسد نویسنده قرآن نتوانسته است در مورد اینکه الله شرک را میبخشد یا نمیبخشد تصمیم قاطعی بگیرد. در (سورۀ4 آیۀ48، 116) میگوید نمیبخشد و در (سورۀ4 آیۀ153) میگوید میبخشد، ابراهیم با پرستش ماه و خورشید و ستاره به عنوان خدایش دچار شرک میشود (سورۀ 6 آیات76-78) اما مسلمانان فکر میکنند که پیامبران گناه نمیکنند. - 20. ماجرای پرستش گوساله طلایی
اسرائیلیان قبل از اینکه موسی از کوه بازگردد آغاز به پرستش گوساله طلایی کردند (سورۀ7 آیۀ149)، اما تازمانی که موسی بازنگشته بود از توبه کردن سر باز زدند و به ستایش گوساله ادامه دادند (سورۀ 20 آیۀ91). آیاهارون نیز در گناه آنان شریک بود؟ نه (سورۀ20 آیات85-90)، آری (سورۀ20 آیۀ92، سورۀ7 آیۀ151). - یونس به بیابان رسید یا نرسید؟
ما در حالی که ناخوش بود، او را به بیابان رساندیم (سورۀ37 آیۀ145)؛ اگر نعمت پروردگارش نبود، در حین بد حالی به صحرایی بیآب و گیاه میافتاد (سورۀ68، آیۀ49). - موسی و انجیل؟
مسیح بیش از 1000 سال بعد از موسی به دنیا آمد؛ امّا در (سورۀ7 آیۀ157) الله در مورد انجیلی که به مسیح داده شده است با موسی صحبت میکند . - آیا کسانی که به زنان تهمت ناپاکی میزنند بخشیده میشوند؟
آری (سورۀ24 آیۀ5) نه (سورۀ24 آیۀ23). - در روز آخرت کارنامه خود را چگونه دریافت میکنیم؟
در روز جزا، زیانکاران کارنامه اعمال بدشان را از کجا میگیرند؟ از پشتشان (سورۀ84 آیۀ10) یا از دست چپشان (سورۀ69 آیۀ25)؟ - آیا فرشتهها میتوانند نامطیع باشند؟
هیچ فرشتهای متکبر نیست، همه الله را اطاعت میکنند (سورۀ16 آیات 49-50)، اما «هان به فرشتگان گفتیم، آدم را سجده کنید» و همۀ آنها به آدم سجده کردند مگر ابلیس، ابلیس نافرمانی کرد و او بسیار متکبر است (سورۀ2 آیۀ34). - تناقضی در (سورۀ2 آیۀ97) و (سورۀ16 آیات 101-103).
چه کسی قرآن را بر محمّد وحی میکند؟ جبرئیل یا روحُالقُدُس (سورۀ16 آیۀ102) یا (سورۀ2 آیۀ97)؟
وحیهای جدید وحیهای قدیم را تصدیق میکنند (سورۀ2 آیۀ97) یا جایگزین آنها هستند (سورۀ16 آیۀ101)؟ قرآن عربی خالص است (سورۀ16 آیۀ103) اما تعداد بسیار زیادی کلمات غیر عربی در آن یافت میشود. - حلقه بینهایت (تسلسل):
(سورۀ26 آیات192-195-196) میگوید «این (قرآن) وحیست از طرف خداوند… به زبان عربی و این (قرآن) در نوشتههای (پیامبران) قبلی نیز هست. حال با دانستن اینکه انجیل و تورات به زبان عبری و یونانی نوشته شده است. چطور یک کتاب عربی میتواند در آن کتابهای غیر عربی آمده باشد؟ علاوه بر این اگر این قرآن در آن کتابها گنجانده شده است، همین (سورۀ26 آیات192-195-196) نیز باید در آن کتابها باشد، بنابر این آن کتابها نیز باید در کتابهای قبلی همین سوره را داشته باشند و همینگونه به یک حلقه بینهایت و تسلسل میرسیم. - آیا تورات مثل قرآن است یا نیست؟
ادعای مسلمانان مبنی بر تحریف انجیل و تورات، از یک طرف با (سورۀ2 آیۀ24) و (سورۀ17 آیۀ88) و از طرف دیگر با (سورۀ28 آیۀ49) و (سورۀ46 آیۀ10) در تضاد است. - «پیر زن عجوزه» و شخصیت الله.
در مورد داستان لوط «ما خانواده او را نجات دادیم، بغیر از عجوزهای که عقب ماند»(سورۀ26 آیات170-171). و باز میگوید «اما ما او و خانوادهاش را حفظ کردیم، بغیر از همسرش را، او از کسانی بود که با دیگران در شهر ماند (سورۀ7 آیۀ82). این دو آیه یا باهم تناقض دارند یا الله احترام چندانی به همسر پیامبر قایل نمیشود. - اشکالات بیشتر در داستان قوم لوط.
جواب مردمش جز این نبود که «آنها را از قریه خود برانید که آنان مردمی هستند که از کار ما بیزاری میجویند»(سورۀ7 آیۀ82، سورۀ27 آیۀ56). مردمش به او پاسخی ندادند جز اینکه گفتند «غضب الله را برای ما بیاور اگر راست میگویی»(سورۀ29 آیۀ29). این دو جواب باهم یکی نیستند و در هر دو آیۀ اشاره شده که «غیر از این جوابی ندادند» بنابر این، این یک تناقض است. - لذت الله؟
آیا عمل تنبیه خداوند از رحمت اوست یا از هدایت کردن و یا نکردن مستبدانۀ وی؟ - آیا ابراهیم بتها را نابود کرد؟
ماجرای ابراهیم در (سورۀ19 آیات41-49، سورۀ6 آیات74-83) به طور مشخصی با (سورۀ21 آیات51-59) متفاوت است، در حالی که در (سورۀ21) ابراهیم با مردمش به طور جدی مقابله میکند و حتی بتهای آنها را میشکند، در سورۀ19 وقتی ابراهیم به دلیل صحبت کردن علیه بتها توسّط پدرش به سنگسار شدن تهدید میشود خفقان میگیرد و نه تنها مقابلهای نمیکند، بلکه گویا منطقه را نیز ترک میگوید. - پسر نوح چه شد؟
با توجّه به (سورۀ21 آیۀ76) نوح و خانوادهاش از طوفان نجات یافتند و (سورۀ37 آیۀ77) اعلام میکند که تخم و ترکه نوح نجات یافتند و (سورۀ11 آیات42-43) میگوید که پسر نوح نابود شد. - آیا نوح تبعید شده بود؟
آیا نوح تبعید شده بود؟
پیش از اینها قوم نوح تکذیب کرده بودند. بندۀ مارا تکذیب کردند و گفتند: دیوانه است و به دشنامش راندند. (سورۀ54 آیۀ9). حال اگر نوح رانده شده بود (از منطقهاش رانده شده بود) چطور قومش میتوانند در هنگام رد شدن از کنار نوح که کشتی میساخت او را مسخره کنند (سورۀ11 آیۀ38). نوح نمیتواند هم طرد شده باشد هم توسّط قومش مسخره شود. - جادوگران فرعون مسلمان شدند یا کفر ورزیدند؟
آیا شعبده بازان فرعون، مصریان به پیامبر خدا موسی ایمان آوردند (سورۀ7 آیات103-126، سورۀ20 آیات56-73، سورۀ26 آیات29-51) یا تنها اسرائیلیان به موسی ایمان آوردند (سورۀ10 آیۀ82)؟ - آیا فرعون در لحظه مرگ توبه کرد؟
(سورۀ10 آیات90-92) میگوید که فرعون وقتی در بستر مرگ قرار گرفت توبه کرد و بنابر این رستگار شد، اما (سورۀ4 آیۀ18) میگوید چنین چیزی نمیتواند اتّفاق بیافتد. - ابطال:
کلام خدا در درستی و عدالت کامل است، هیچ کسی نیست که بتواند کلام خدا را عوض کند (سورۀ6 آیۀ115) همچنین به (سورۀ6 آیۀ34) و (سورۀ10 آیۀ64) نگاه کنید. امّا بعدا الله (یا محمّد؟) تصمیم میگیرد که بعضی از آیات را با آیات «بهتر» عوض کند (سورۀ2 آیۀ106، سورۀ16 آیۀ101)؛ و این البتّه به خاطر نادانی افراد نیست که خدا را مجبور به این کار کرده باشند. - راهنمای حقیقت؟
«بگو این الله است که به سوی حقیقت راهنمایی میکند، چه کسی بیشتر سزاوار دنباله روی است؟»(سورۀ10 آیۀ35) اما در واقع سزاوار بودن الله با (سورۀ14 آیۀ4) که میگوید «الله هرکس را که بخواهد هدایت میکند و هرکس را بخواهد گمراه میکند» زیر سؤال میرود. ما از کجا بدانیم که از آن اشخاصی هستیم که خدا دوست دارد ما را هدایت کند یا دوست دارد مارا گمراه سازد؟ یک مسلمان از کجا بداند از آن دسته افراد گمراه شده از طرف الله است یا از آن افراد هدایت شده. - مجازات زناکار چیست؟
100 ضربه شلاق (زن و مرد) (سورۀ24 آیۀ2)، آن قدر آنها را در خانه نگاه دارید تا بمیرند (برای زنان) (سورۀ4 آیۀ15). اگر توبه کردند و اصلاح یافتند آنها را رها کنید (در مورد مرد) (سورۀ4 آیۀ16). (سورۀ24 آیۀ2) با دو آیۀبعدی در تناقض است و مجازات برای زنان و مردان در (سورۀ4 آیات15-16) متفاوت است در حالی که در سورۀ24 آیۀ2 برای هر دو یکسان است. - چه کسی زیان گناهان را خواهد دید؟
قرآن میگوید هر کسی مسئولیت گناهان خود را بر عهده دارد (سورۀ17 آیات13-15، سورۀ53 آیات38-42)، اما قرآن یهودیان زمان محمّد را برای گناهی که اجدادشان 2000 سال پیش با ستایش گوساله طلائی کردهاند محکوم میکند. - آیا مسیحیان به بهشت وارد خواهند شد؟
سورۀ2 آیۀ62) و (سورۀ5 آیۀ69) میگویند «آری» و (سورۀ5 آیۀ72، تنها بعد از 3 آیه) و (سورۀ3 آیۀ85) میگوید «نه». - تنها خدا میداند یا بعضی از انسانها هم میدانند؟ مشخص یا غیر قابل درک؟
«قرآن به زبان عربی روشن است»(سورۀ16 آیۀ103) اما «هیچ کس نمیداند تفسیر آن چیست جز الله (سورۀ3 آیۀ7) و انسانهای اهل فهم نیز میدانند (سورۀ3 آیۀ7). - آیا فرعون غرق شد یا توسّط اسرائیلیان نجات یافت؟
نجات یافت (سورۀ10 آیۀ92)، غرق شد (سورۀ28 آیۀ40، سورۀ17 آیۀ103، سورۀ43 آیۀ55). - فرعون کِی فرمان قتل پسرهای خردسال را داد؟
وقتی موسی پیامبر بود و در مورد خدا برای فرعون صحبت کرد (سورۀ40 آیات23-25) یا وقتی موسی یک نوزاد بود (سورۀ20 آیات38-39). - کی و چگونه ایمانها مشخص میشود؟
«در آن شب فرشتگان و روح به فرمان پروردگارشان برای انجام دادن کارها نازل میشوند.»(سورۀ97 آیات3-4). «ما آن را در مبارک شبی نازل کردیم، ما بیم دهنده بودیم.» شب قدر برای مسلمانان شب مقدّسیست، شبیست که در آن همه چیز در مورد حیات و مرگ و… مشخص میشود. اعتقاد مسلمانان بر این است که هر چیزی که قرار است در طول سال اتّفاق بیافتد در این شب توسّط الله بر روی الواحی نوشته میشوند. این اعتقاد مسلمانان با (سورۀ57 آیۀ22) که میگوید «هیچ مصیبتی به مال یا جانتان نرسد مگر پیش از آنکه بیافرینیمش، در کتابی نوشته شده است. و این بر خدا آسان است.» در تضاد است. این آیه در واقع میگوید که قبل از اینکه کسی خلق شده باشد سرنوشت افراد در الواحی نزد خداوند ثبت شده است و این نیز خود با (سورۀ17 آیۀ13) «کردار نیک و بد هر انسانی را چون طوقی به گردنش آویخته ایم. و در روز قیامت برای او نامهای گشاده بیرون آوریم تا در آن بنگرد.» که به این معنی است که افراد خود مسئول آن کاری که انجام میدهند و اتّفاقی که برای آنها میافتد هستند. - شراب، خوب یا بد؟
شراب و… از کارهای شیطان هستند (سورۀ5 آیۀ90) ولی در بهشت جویهایی از شراب (سورۀ47 آیۀ15 و سورۀ83 آیات22 و 25) جاری هستند. چگونه کارهای شیطان به بهشت راه یافتهاند؟ - اخبار خوب مجازات دردناک؟
مسلّماً خبر دادن به کسی در مورد شکنجه و مجازات شدنش خبر خوبی نیست، ولی قرآن ادعا میکند که خبر شکنجه دردناک خبر خوبی است (سورۀ3 آیۀ21، سورۀ84 آیۀ24، سورۀ45 آیۀ8، سورۀ31 آیۀ7، سورۀ9 آیۀ34، سورۀ9 آیۀ3 و سورۀ4 آیۀ138). - آیا مسلمانان به دوزخ میروند؟
(سورۀ19 آیۀ71) میگوید تمامی مسلمانان به جهنم خواهند رفت (حد اقل برای مدتی) اما در جاهای دیگر ادعا میکند کسانی که در جهاد کشته میشوند مستقیم به بهشت میروند. - یا مسیح در جهنم خواهد سوخت؟
مسیح به سوی الله برخاسته است (سورۀ4 آیۀ158)، در کنار او قرار گرفته است (سورۀ3 آیۀ45)، امّا با توجّه به اینکه میلیونها مسیحی مسیح را میپرستند، قرآن میگوید تمام انهایی که در کنار الله کسی را میپرستند به اضافه کسی که مورد پرستش قرار میگیرد در جهنم خواهد سوخت (سورۀ21 آیۀ98). - اجنه و انسانها برای پرستش بوجود آمدند یا برای دوزخ؟
فقط برای خدمت و پرستش خدا بوجود آمدهاند (سورۀ51، آیۀ56) امّا بسیاری از آنها برای جهنم ساخته شدهاند (سورۀ7 آیۀ179). - پدر مسیح کیست؟
توضیح این تناقض در یک سطر میسر نیست. - وجود آوردن و بینیاز بودن؟
یک تناقض داخلی برای اشتباه در انتخاب کلمات مناسب. - آیا الله میتوانست یک فرزند داشته باشد؟
(سورۀ39 آیۀ4) تایید میکند و (سورۀ6 آیۀ101) احتمال این کار را رد میکند. - آیا مسیح مرده بود؟
(سورۀ3 آیۀ144) میگوید تمام پیامبران قبل از محمّد مردهاند، اما (سورۀ4 آیۀ158) میگوید مسیح به سوی خدا برخاست. - یک خالق یا چند خالق؟
قرآن در دوجا اعلام میکند که «الله بهترین خالقهاست»(سورۀ23 آیۀ14 و سورۀ37 آیۀ125) و این به این معنی است که غیر از الله خالقهای دیگری نیز وجود دارند؛ امّا در عین حال خیلی جاها ادعا میکند «الله خالق همه چیز است»(سورۀ39 آیۀ62)، اگر خالق همه چیز الله است آنگاه دیگر خالق دیگری نمیتواند وجود داشته باشد. - از همه نژادها یا از نژاد ابراهیم؟
(سورۀ29 آیۀ27) اشاره میکند که تمام پیامبران از تخم و ترکه ابراهیم بودهاند. امّا (سورۀ16 آیۀ36) میگوید الله از میان همۀ ملتها مردمانی را به پیامبری برانگیخته است. - ازدواج با زنان فرزندخوانده؟
مسلمانان میتوانند با زنان فرزندخواندههایشان که از فرزندخواندههایشان طلاق گرفتهاند ازدواج کنند (سورۀ33 آیۀ37) اما مسلمانان نمیتوانند پسری را به پسرخواندگی بگیرند (سورۀ33 آیات4-5). - آیا پیامبری برانگیخته نشدهاند مگر از نژاد هر قوم؟
قرآن میگوید برای هر مردمی پیامبری از میان خودشان برانگیخته ایم (سورۀ14 آیۀ4) و (سورۀ30 آیۀ47)، اما هم منابع اسلامی هم منابع دیگر سامی (مسیحی و یهودی) هردو بر سر این که یونس از قومی دیگر بود توافق نظر دارند. - پیامبران میان اجنه و فرشتگان؟
الله تنها انسانها را به پیامبری بر میانگیزد (سورۀ12 آیۀ109 و سورۀ21 آیات7-8 و سورۀ25 آیات20-21) اما گویا در میان اجنه و فرشتگان نیز پیامبرانی وجود دارند (سورۀ6 آیۀ130، سورۀ11 آیات 69 و 77، سورۀ22 آیۀ75 و…). - چند شرق و چند غرب؟
یک شرق و یک غرب (سورۀ26 آیۀ28)، دو شرق و دو غرب (سورۀ55 آیۀ17) چندین شرق و چندین غرب (سورۀ70 آیۀ40). - بزرگترین تناقض فلسفی قرآن (برگرفته از زندیق)
با مطالعه قرآن و همچنین گذری در میان متون مرجع و احکام اسلامی به تناقض آشکاری بر میخوریم که میتوان از آن به عنوان بزرگترین تناقض فلسفی قرآن یاد کرد. در همین راستا، ژول لابیوم ( (J. Labeaume اسلام شناس قرن نوزدهم فرانسه در کتاب ارزنده «تجزیۀ قرآن»، به بیش از صد آیۀمختلف اشاره میکند که پیرو آن، تمامی مسائل مربوط به انسان و جهان و کائنات از جمله اعمال و کردار انسان، تمامی سخنان و افکار، تولد و مرگ و به طَبَع طول عمر، احساسات درونی و ریزترین فعل و انفعالات مجموعۀ طبیعت و کهکشانها و حتی کوچکترینشان – همه و همه- توسّط خداوند از پیش مشخص و تعیین شده و به طور دقیق در «لوح محفوظ» ثبت و نگهداری میشود. پس بدینسان، انسان عاری از قدرت تشخیص و انتخاب است. امّا در سوی دیگر، همین خداوند متعال در آیاتی چند شدیداً تهدید و تأکید میکند که «انسان مسئول مستقیم اعمال خویش است و برای آنانی که به راهی غیر از آنچه مقرر کرده ایم میروند، آتشی سخت مهیا کرده ایم»(104انعام، 15 جاثیه، 67 توبه، 51 اعراف، النجم 38 و 39( و باز در کنار این تناقض آشکار «یک بام و دو هوا»، میبینیم که در جای دیگر خداوند در اقدامی غیر مترقبه اعلام میکند که «شیطان را مأمور گمراهی انسانها قرار داده است»(سبا؛ 21) در همین رابطه دکتر شجاعالدّین شفا چنین متذکّر میشود: «البتّه با همۀ گذشت قرون، هنوز بدین دو پرسش پاسخ قانع کنندهای داده نشده است که اگر خدا خودش به شیطان اجازه داده بود که مردمان را گمراه کند، گناه آدم و حوّا که فریب این شیطان را خوردند چه بود؟ و به فرضِ آن هم که این دو، گناهکار بودند چرا باید فرزندان نسلهای بعدی آنها بابت گناه این پدر و مادر ساده لوح جواب پس بدهند؟». (تولدی دیگر؛ 388) حال با توجّه و بر مبنای چنین چندگانگیها، چگونه میتوان جایگاه «جبر» و «اختیار» را در فلسفه دین اسلام از هم تفکیک کرد؟! اگر انسان «مختار» است، پس منظور از تأکیدهای مکرّر قرآن برای «از پیش تعیین شده بودن» همه چیز و وجود نوعی مرکز بایگانی به نام «لوح محفوظ» و اصولاً «فلسفه تقدیر» چیست؟ اگر انسان «اجبار» داشته و در حوزهای غیر اختیاری میزید، پس دیگر تدارک مکانهایی به نام «بهشت» و «جهنم» به منظور پاداش و جزای اعمال انسان در چیست؟! و اصولاً سنجش اعمال انسان بر چه مبنایی انجام میگردد و این سنجش در حیاتی کاملاً مشخص و از پیش تعیین شده چه کاربردی دارد؟! این تضاد عمیق سالهاست که از سوی منتقدین به پرسش گرفته شده، بدون آن که هیچ یک از علمای مذهبی تا کنون توانسته باشد پا سخی درخور بدان بدهد. علمای مذهبی، خصوصاً روشنفکران مذهبی- نیک میدانند که پاسخگویی به چنین پرسشی مستلزم نادیده گرفتن اصول اساسی و مسلّم دین اسلام است – که طی آن دکانداری دین در هر جا به فراخور زمان حکمی از آستین بیرون میآورد-، بنابراین آنان با پیچاندن صورت مسئله و با طرح سئوالاتی دیگر به عوض جواب، عملاً از پاسخگویی طفره میروند. این شانه خالی کردن از پرسشهای خردگرایان و فرار از پاسخ دهی با مطرح کردن حکم کلیشهای «در کار خدا و رسولش مداخله نکنید» به منظور به بن بست رساندن پرسش و خاموش کردن عقل نقاد پرسشگر، – با وجود ریشهای کهن – تحقیقاً نتوانسته و نخواهد توانست انسان خردگرا و کاوشگر را قانع کند، زیرا رشد علم در عصر حاضر و تکاپوی بیوقفه انسان در راه برون رفت از خیل مشکلاتی که بشر تاریخاً بدان گرفتار آمده، خودبه خود اصول پوسیده مذهبی را به چالش جدی گرفته و نیاز به شفافیت باورهای انسانی را دو چندان کرده است. - روزهای خدا برابر 1000 سال است یا 50000 سال؟
و یك روز نزد پروردگارت، همانند هزار سال از سالهایى است كه شما میشمرید! سورة محمّد(47)
امور این جهان را از آسمان به سوى زمین تدبیر مىكند؛ سپس در روزى كه مقدار آن هزار سال از سالهایى است كه شما مىشمرید به سوى او بالا مىرود. سورةالسجدة(5) فرشتگان و روح ( فرشته مقرب خداوند) به سوى او عروج مىكنند در آن روزى كه مقدارش پنجاه هزار سال است! سورةالمعارج(4) بالاخره کدام درست است؟ روز خدا معادل 1000 سال زمینی است یا 50000 سال؟ ممکن است ادعا شود که این «روزها» فقط ارزش استعاری دارند و نه حسابی و تاریخی. البتّه این بهانۀ خوبی برای گریز از این تناقضگویی نیست. اگر الله تبارک و تعالی میخواست به استعاره رو بیاورد، نیازی نبود با ذکر اعداد مختلف برای طول یک روز خدا ضد و نقیضگویی کند. توجیه بهتری که برای این تضاد اقوال باری تعالی میتوان یافت این است که خاتم انبیای این موجود موهومی، دارای حافظۀ ضعیفی در جعل دروغ بوده است. - آفرینش آسمانها و زمین:
کدام زودتر آفریده شد؟ آسمانها یا زمین؟
او خدایى است كه همه آنچه را (از نعمتها) در زمین وجود دارد، براى شما آفرید؛ سپس به آسمان پرداخت؛ و آنها را به صورت هفت آسمان مرتب نمود؛ و او به هر چیز آگاه است. سورةالبقرة(29) آیا آفرینش شما (بعد از مرگ) مشكلتر است یا آفرینش آسمان كه خداوند آن را بنا نهاد؟! (27)سقف آن را برافراشت و آن را منظم ساخت، (28)و شبش را تاریك و روزش را آشكار نمود! (29)و زمین را بعد از آن گسترش داد، سورةالنازعات(30) چنان که در آیات شریفۀ بالا میبینید خداوند یک بار میفرمایند که نخست زمین آفریده شد و بار دیگر حکم به تقدم آفرینش آسمان دارند. چند تبیین برای این تناقض میتوان تصور کرد:
– در بین این دو وحی خداوند متوجّه اشتباه لپی خود گشته و در آیۀبعد آن را اصلاح کرده است. به هر حال زمان زیادی از آفرینش جهان میگذرد و چه بسا حضرت حق چنان که میگویند دارای علم مطلق نباشد، یا بر اثر کهولت سن در عقل الهی زوالی ظاهر گشته باشد. فراموش نکنیم که دست کم ده میلیارد سال (سال زمینی) از عمرشریف ایشان میگذرد.
– حضرت خاتم الانبیاء در انتقال این دو آیۀوحی دچار خبط گشتهاند.
– آیات فوق توسّط دو خدای متفاوت بر محمّد نازل گشتهاند که هر یک ادعاهای متفاوتی در مورد آفرینش کائنات دارند.
– کاتبان قرآن به عللی (مثلا حواسپرتی ناشی از مشکلات خانوادگی یا مالی) در هنگام ثبت این آیات دچار اشتباه شدهاند. - طلوع و غروب خورشید
قرآن کریم به ما میآموزد که خورشید در برکهای گل آلود غروب میکند: تا به غروبگاه آفتاب رسید؛ (در آن جا) احساس كرد كه خورشید در چشمه تیره و گل آلودى فرو مىرود؛ و در آن جا قومى را یافت؛ گفتیم:«اى ذو القرنین! آیا مىخواهى (آنان) را مجازات كنى، و یا روش نیكویى در مورد آنها انتخاب نمایى؟» سورةالبلد(86) تا به خاستگاه خورشید رسید؛ (در آن جا) دید خورشید بر جمعیتى طلوع مىكند كه در برابر (تابش) آفتاب، پوششى براى آنها قرار نداده بودیم. سورةالبلد(90) ظاهرا علم جدید در این مورد در ضَلالت مبین است. چرا که اولا بنا به نگرش علمیخورشید هیچ گاه در چشمۀ گل آلودی غروب نمیکند. دوّم اینکه هیچ مکان غروب یا طلوعی برای خورشید وجود ندارد. احتمالا باور رایج در مورد کروی بودن سطح زمین غلط است وگرنه چطور ممکن بود که خورشید طلوعگاه وغروبگاهی نداشته باشد؟ احتمال دیگر این است که خداوند متعال، که بنا به تعریف قادر مطلق است، تا پیش از کشفیات کپرنیک، کپلر و گالیله جهان را مطابق هیئت قرآنی میگردانده، اما بعد به این نتیجه رسیده که نظریههای این دانشمندان بلاد کفرمدل بهتری برای تدبیر امور کائنات پیش مینهد و آنگاه به ید قادر خود سیر گردش افلاک را تغییر داده است تا ایمان مؤمنان آزمایش شود. و العلم الکامل عند الله. - چرا خداوند ستارگان را خلق فرمود؟
قرآن کریم با ذکر علت آفرینش ستارگان بر دانش ما میافزاید: و آنها (شهابها) را تیرهایى براى شیاطین قرار دادیم، و براى آنان عذاب آتش فروزان فراهم ساختیم! سورةالملك(5) ما آسمان نزدیك ( پایین) را با ستارگان آراستیم، (6) تا آن را از هر شیطان خبیثى حفظ كنیم! (7) آنها نمىتوانند به (سخنان) فرشتگان عالم بالا گوش فرادهند، (و هرگاه چنین كنند) از هر سو هدف قرارمىگیرند! سورةالصافات(8) خداوند شهابها را آفرید تا چون موشکهایی علیه شیاطین به کار روند. - آسمان چیزی نیست به جز سقف یا سایبانی بر روی زمین:
آسمان را سقف محفوظى قرار دادیم؛ ولى آنها از آیات آن روىگردانند. سورةالانبیاء(32) (او) آسمانها را بدون ستونى كه آن را ببینید آفرید… سورۀ لقمان(10) آن كس كه زمین را بستر شما، و آسمان را سقفى بالاى سر شما قرار داد… سورةالبقرة(20) حتما اصطلاح «آسمان جُل» را شنیده اید. معلوم میشود که این استعاره ریشۀ قرآنی دارد. خداوند متعال نیز آسمان را جُلی توصیف میفرمایند که برای حفاظت ما بر سر ارض کشیده شده. در مورد اینکه «حفاظت از چه؟» بین علما اختلاف نظر هست. امّا آنچه این آیه بر ما مبرهن میکند این است که ما همگی آسمان جل هستیم. این آیه دریچۀ دیگری نیز بر روی معرفت کیهانشناسی ما میگشاید: آسمان ستونهایی نادیدنی دارد که با پیشرفتهترین ابزارهای علمی نیز دیده نمیشوند و قابل ردیابی نیستند. آیا باز هم شک دارید که قرآن کریم سرشار از درّ و گهرهای علمی است؟ - سقف آسمان به زلزلۀ قیامت فرو میریزد:
و آسمان گشوده مىشود و به صورت درهاى متعددى درمىآید. سورةالنبا(19) آن زمان كه آسمان از هم شكافته شود، سورةالانفطار(1) هشدار ایمنی: ذات اقدس باری تعالی قادر است علاوه بر تمام بلایای طبیعی شناخته شده، با شکافتن و فروریختن سقف آسمان نیز ما بندگان گناهکار را به سزای اعمال پلیدمان برسانند. فأعتبروا یا اولی الأبصار! - چرا زمین (مانند فرش) مسطح است و نه (مانند توپ) کروی؟
و زمین را گستردیم؛ و در آن كوههاى ثابتى افكندیم؛ و از هر گیاه موزون، در آن رویاندیم؛ سورةالحجر(19
آیا زمین را محل آرامش (شما) قرار ندادیم؟! (6) و كوهها را میخهاى زمین؟! سورةالنبا(7) خداوند اطمینان میدهد که زمین مانند فرشی مسطح است و کوهها برای آن که زمین با ما نلرزد بر زمین کوبیده شدهاند. تبارک الله احسن الخالقین! نتیجۀ علمی: اباطیل زمینشناسان در مورد گسلها را فراموش کنید و خانههای خود را کنار کوهها بنا کنید. باشد که این میخهای زمین، شما را از بلای زلزال در امان دارند. و چه کماند پند گیرندگان! اعتماد به هواشناسی و سونوگرافی؟ هرگز! آگاهى از زمان قیام قیامت مخصوص خداست، و اوست كه باران را نازل مىكند، و آنچه را كه در رحمها(ى مادران) است مىداند… خداوند عالم و آگاه است سورة لقمان(34) - انسان از خون لخته شده آفریده شده است.
اگر باور ندارید که کتاب زیستشناسی دبیرستان شما سرشار از مزخرفات است آیۀ زیر را بخوانید:
سپس نطفه را به صورت علقه ( خون بسته)، و علقه را به صورت مضغه ( چیزى شبیه گوشت جویده شده)، و مضغه را به صورت استخوانهایى درآوردیم؛ و بر استخوانها گوشت پوشاندیم؛ سپس آن را آفرینش تازهاى دادیم؛ پس بزرگ است خدایى كه بهترین آفرینندگان است! سورةالمؤمنون(14) - مُبدع ماکیاولیسم کیست؟
غالبا ادعا میکنند که ماکیاولی اوّلین نظریه پرداز ددمنشی و بیاخلاقی سیاسی است. امّا با کمی تدبّر در آیات کریمۀ قرآن درمییابیم که همانا حضرت عُمر بن خطّاب راست گفت که: نیست معرفت مفیدهای مگر آنکه در قرآن یافت شود. اگر شک دارید آیات ذیل را ملاحظه فرمائید، به نظر تدقیق: در قبول دین، اكراهى نیست. (زیرا) راه درست از راه انحرافى، روشن شده است. بنابر این، كسى كه به طاغوت (بت و شیطان، و هر موجود طغیانگر) كافر شود و به خدا ایمان آورد، به دستگیره محكمى چنگ زده است، كه گسستن براى آن نیست. و خداوند، شنوا و داناست. سورةالبقرة(256) با كسانى از اهل كتاب كه نه به خدا، و نه به روز جزا ایمان دارند، و نه آنچه را خدا و رسولش تحریم كرده حرام مىشمرند، و نه آیین حق را مىپذیرند، پیكار كنید تا زمانى كه با خضوع و تسلیم، جزیه را به دست خود بپردازند! سورةالتوبة(29)
(اما) وقتى ماههاى حرام پایان گرفت، مشركان را هر جا یافتید به قتل برسانید؛ و آنها را اسیر سازید؛ و محاصره كنید؛ و در هر كمینگاه، بر سر راه آنها بنشینید! هرگاه توبه كنند، و نماز را برپا دارند، و زكات را بپردازند، آنها را رها سازید؛ زیرا خداوند آمرزنده و مهربان است! سورةالتوبة(5) هنگامى كه با كافران در میدان جنگ روبهرو شدید گردنهایشان را بزنید، (و این كار را همچنان ادامه دهید) تا به اندازه كافى دشمن را در هم بكوبید؛ در این هنگام اسیران را محكم ببندید؛ سپس یا بر آنان منت گذارید (و آزادشان كنید) یا در برابر آزادى از آنان فدیه ( غرامت) بگیرید؛ (و این وضع باید همچنان ادامه یابد) تا جنگ بار سنگین خود را بر زمین نهد، (آرى) برنامه این است! و اگر خدا مىخواست خودش آنها را مجازات مىكرد، اما مىخواهد بعضى از شما را با بعضى دیگر بیازماید؛ و كسانى كه در راه خدا كشته شدند، خداوند هرگز اعمالشان را از بین نمىبرد! سورة محمّد(4) و آنها را هر كجا یافتید، به قتل برسانید! و از آن جا كه شما را بیرون ساختند (مكه)، آنها را بیرون كنید! و فتنه از كشتار هم بدتر است! و با آنها، در نزد مسجد الحرام (در منطقه حرم)، جنگ نكنید! مگر اینكه در آن جا با شما بجنگند. پس اگر (در آن جا) با شما پیكار كردند، آنها را به قتل برسانید! چنین است جزاى كافران! سورةالبقرة(191) اى پیامبر! مؤمنان را به جنگ با کافران تشویق كن. سورةالانفال(65) علمای اَعلام با بیانی بلیغ ادعا میکنند که اسلام دین صلح است و اجباری در آن نیست. با این حال برخی ناآگاهان سئوال میکنند که پس چرا مجازات کافر در اسلام مرگ است؟ جواب: این مسلّماً به معنای خشونت و ددمنشی این دین مبین نیست. فلسفۀ کشتن کفّار این است که خداوند رحمن رحیم بسی مشتاق آن است که با گرفتن جان کفّار آنان را از پرداختن به معصیت فزونتر در این عالم فانی و لذا گرفتاری به عقوبت سختتر در عالم باقی باز دارد. همچنین پروردگار عالم در بسیاری آیات میفرمایند که قرآن را به زبانی ساده و روشن فرو فرستادهاند چنان که فهم آن برای اعراب بیابان نیز مشکل نخواهد بود: ما آن (قرآن) را بر زبان تو آسان ساختیم، شاید آنان متذكر شوند! سورةالدخان(58) بنابراین نباید خیره سرانه اندیشید که آیاتی که به مذاق ضائع گمراهان و کفّار خوش نمیآید استعاره ایاند و نباید با میزان صدق سنجیده شوند. - کلام آخر
قرآن کریم سرشار از بیدقتیها، تناقضها، ناهمسازیها، حشوها و غیره است. فرد میتواند صدها مورد از این تناقضات/اشتباهات/ناهمسازیها را در قرآن بیابد. موارد بالا مشتی بود نمونۀ خروار. با این حال هنوز هم قرآن برای اهل ایمان کسانی معجزهای مینماید. آیا این خود معجزه نیست؟