قد فصّلنا الصّلوة فی ورقة اخری طوبی لمن عمل بما امر به من لدن مالک الرّقاب * قد نزّلت فی صلوة الميّت ستّ تکبيرات من اللّه منزل الايات * و الّذی عنده علم القرآئة له ان يقرء ما نزّل قبلها و الّا عفا اللّه عنه انّه لهو العزيز الغفّار *
We have set forth the details of obligatory prayer in another Tablet. Blessed is he who observeth that whereunto he hath been bidden by Him Who ruleth over all mankind. In the Prayer for the Dead six specific passages have been sent down by God, the Revealer of Verses. Let one who is able to read recite that which hath been revealed to precede these passages; and as for him who is unable, God hath relieved him of this requirement. He, of a truth, is the Mighty, the Pardoner.
اگر خواستید نماز بخوانید، به لوح دیگری که در ورقه ی دیگری نازل شده است مراجعه کنید. خوشا به حال کسی که عمل کند به آنچه مامور شده است به آن چیز از طرف خداوندی که مالک مردم (گردنها) است. نازل شده است در نماز میت شش تکبیر که باید این تکبیرات گفته شود برای اطاعت امر خداوندی که نازل کننده آیات است. اگر کسی که میتواند بخواند، لازم است بر او که قبل از تکبیرات مناجاتی را که قبل از تکبیرات در لوح صلات میت نازل شده است بخواند. و اگر سواد نداشت خدا بر او میبخشد. همانا خداوند هم عزیز است و هم آمرزنده.
در دیانت اسلام هم نماز میت وجود دارد که اهل سنت چهار تکبیر میگویند، به همین جهت حافظ میگوید:
من از آندم که رجوع کرده ام از چشمه عشق / چهار تکبیر زدم یکسره بر هر چه که هست
و یا ملامحسن فیض میگوید:
کبریای حرم حسن تو چون روی نمود / چار تکبیر زدیم از همه بیزار شدیم
چهار تکبیر زدن کنایه است از به هیچ گرفتن و مرده انگاشتن آن چیز.
اما در شیعه تکبیر پنج رکعت است که در کتب اربعه ی مهمه ی شیعه که شامل: کافی، من لایحضره الفقیه، تهذیب الاحکام، الاستبصار فیما اختلف من الاخبار است که استناد به قول ائمه نماز میت پنج رکعت است.
۱. الکافی: گردآوری شده توسط محمد بن یعقوب کلینی (متوفای ۳۲۸ یا ۳۲۹ق)، و ۱۶۱۹۹ حدیث دارد.
۲. من لایحضره الفقیه: گردآوری شده توسط ابوجعفر محمد بن علی بن بابویه قمی ملقب به شیخ صدوق(متوفای ۳۸۱ق) و ۵۹۶۳ حدیث دارد.
۳. تهذیب الاحکام: گردآوری شده توسط ابوجعفر محمد بن الحسن طوسی معروف به شیخ طوسی(متوفای ۴۶۰ق) و ۱۳۵۹۰ حدیث دارد.
۴. الاستبصار فِیمَا اختُلف مِن الاخبار: گردآوری شده توسط شیخ طوسی است و ۵۵۱۱ حدیث دارد.در دیانت بهایی شش تکبیر میگویند که شش (الله ابهی) است که همراه با شش ذکر است که در لوح مخصوص صلات میت نازل شده است.
مندرج در کتاب گنجینه حدود احکام صفحه ی ۱۳۶:
صلوة ميّت در اين ظهور مبارک همانست که در شريعت بيان از قلم رحمن نازل شده. در باب حادی عشر (یازده) از واحد خامس قوله تعالی: “و يکبّر ستّة تکبيرات فی صلوة الميّت يقرءُ تسعةَ عشرَ مرّةً بعد الأوّل انّا کلّ لِلّهِ عابدون…. ” ا و در اين ظهور مناجاتی از قلم حضرت جمال قدم جلّ جلاله نازل گرديده که قبل از شروع تکبيرات بتلاوت آن بايد اقدام شود و اين در صورتی است که شخص با سواد و توانا بر قرائت موجود باشد و در صورت فقدان تلاوت مناجات مزبور را عفو فرموده‌اند
صورت مناجاتيکه در اين ظهور بايد قبل از شروع به تکبيرات تلاوت شود به این قرار است: “يا الهی هذا عبدُک و ابنُ عبدک الّذی آمن بک و بآياتک و توجهَ اليک منقطعاً عن سوائک انّک انت ارحم الرّاحمين. اسئلک يا غفّار الذّنوب و ستّارَ العيوب بان تعمَلَ به ما ينبغی لسمآء جودک و بحر افضالک و تُدْخِلَه فی جِوار رحمتک الکبری الّتی سبقتِ الأرضَ و السّمآء لا اله الّا انت الغفور الکريم.”
و اگر ميّت زن باشد چنين تلاوت شود: “يا الهی هذه امتک و ابنة امتکِ الّتی آمنت بک و بآياتک و توجّهت اليک منقطعة عن سوائک انّک انت ارحم الرّاحمين. اسئلک يا غفّار الذّنوب و ستّار العيوب بان تعْمل بها ما ينبغی لسمآء جودک و بحر افضالک و تُدخِلَها فی جِوار رحمتک الکبری الّتی سبقت الأرض و السّمآء لا اله الّا انت الغفور الکريم.”
آنگاه تکبير اوّل را گفته و بعد نوزده مرتبه انّا کلّ للّه عابدون ميگويد و آنگاه تکبير دوّم را گفته و بر همين قياس تا آخر رفتار ميشود و اين دستور در لوح صلوة ميّت نازل شده از اين قرار:
“فی صلوة الميّت يقرء فی القنوت يا الهی هذا عبدک … و بعد يشرع فی التّکبيرات ستّة مرّات فی الأوّل يقول اللّه ابهی و نوزده مرتبه انّا کلّ لِلّهِ عابدون و فی الثّانی انّا کلّ للّه ساجدون و فی الثّالث انّا کلّ لِلّهِ قانتون و فی الرّابع انّا کلّ لِلّهِ ذاکرون و فی الخامس انّا کلّ لِلّهِ شاکرون و فی السّادس انّا کلّ لِلّهِ صابرون و الّذی يکون عاجزاً عن قرائة ما نزّل فی القنوت يکتفی بالتّکبيرات و فی النّساء يقول يا الهی هذه امتک و ابنة امتک ” الخ
و مقصود از تکبير اللّه ابهی است. حضرت عبدالبهاء جلّ ثنائه در لوح اسم اللّه ميفرمايند قولهُ جلّ ثنائه:”هو اللّه ای بنده عزيز جمال ابهی آنچه مرقوم نموده بودی ملاحظه گرديد. در خصوص تکبير در صلوة ميّت مرقوم نموده بوديد هر چند در لغت تکبير بمعنی اللّه اکبر گفتن است ولی در عرف اهل بهاء بمعنی تحيّت است و تحيّت اهل بهاء اللّه ابهی است.”
حضرت وليّ امراللّه ارواحنا لعواطفه الفداء در توقيع جمشيد رستم جمشيدی مورّخه هشتم شهر القدرة سنه ٩٢ از تاريخ بديع ميفرمايند قوله الأحلی:”امّا در تلاوت تکبيرات در صلوة ميّت که بلند باشد يا آهسته فرمودند بايد باعتدال تلاوت گردد.”
و در رساله سؤال و جواب مذکور است:”سؤال – از وقت نماز ميّت قبل از دفن و يا بعد از آن و توجّه بقبله لازم است يا نه؟ جواب – ادای صلوة قبل از دفن و امّا القبله فأينما تولّوا فثمَّ وجه اللّه.”و در همين رساله سؤال و جواب ميفرمايند: “…. همچنين صلوة ميّت آنهم مخصوص کبار است.”
و هر چند بنصّ صريح مبارک در بند ١٢ کتاب مستطاب اقدس نماز جماعت حرام است
ولی در نماز ميّت اجازه فرموده‌اند قوله تعالی: “قد رفع حکم الجماعة الّا فی صلوة الميّت.”