2007-02-16
روزنامه جام جم در 4 شماره مقالاتی با عنوان «جستارهایی از تاریخ بهائی گری در ایران» به قلم ردیه نویس بهائی ستیز، عبدالله شهبازی به چاپ می رساند. شهبازی در طی این مقالات آئین بهایی را به وابستگی به بیگانگان (و این بار انگلستان) متهم می دارد و در جهت اثبات این اتهام هر گونه کذب و افترایی را به خدمت می گیرد. جامعه بهایی به رسم وظیفه و به نیت رفع شبهه جوابیه ای تهیه و تقدیم روزنامه میکند، اما جام جم از درج جوابیه خودداری میکند. در عوض به نشر همان مطالب، اما به اختصار در نوشته ای با عنوان «فرقه انحرافی ابتکاری» مبادرت مینماید .
از آن رو که درکشور ایران جوابیه اهل بهاء مجال چاپ و انتشار نمی یابد، « کورش پویا » خارج از این سرزمین نازنین در صدد بر می آید که مفتریات شهبازی را پاسخ گوید. کتاب «بهائی ستیزی عبدالله شهبازی و تحریفات تاریخی وی» در 110 صفحه حاصل این کوشش است. کتاب در یک مقدمه و 5 بخش تدوین وتنظیم یافته است و چاپ نخست آن در تابستان 1385 توسط «شرکت کتاب» در لوس آنجلس امریکا به طبع رسیده است.
مقدمه : شامل طرح نکته اصلی افترائات شهبازی وسه رشته استدلال او است. در عین حال پویا از وضعیت اسفبار روزنامه نگاری در ایران ابراز تاسف میکند.
بخش اول : پاسخ به این سئوال است که «آیا آئین بهایی ساخته سیاست های خارجی است؟»
مولف کتاب بدوا به تاریخچه و سرآغاز افترائات سیاسی به امر بهایی اشاره میکند و نقطه شروع آنرا در هنگام غیرمذهبی تر شدن فرهنگ ایران و همزمان با بالا کرفتن اندیشه چپ در ایران باز می یابد و نشان میدهد که معاندین آیین بهایی همواره در ایراد افترائات و اتهامات، نان را به نرخ روز خورده و خورانده اند. لذا اتهامات، خود با یکدیگر در تناقضند و نافی یکدیگرند. به طوری که سازندگان ادعای توطئه و وابستگی هنوز به این اتفاق نرسیده اند که آخر دین بهایی را به کدام سیاست خارجی باید نسبت دهند!
در ادامه به نحوی بدیع اعتراضات صد سال اول و اعتراضات چند دهه اخیر به امر بهایی با یکدیگر مقایسه می گردند. در همین بخش از کتاب معلوم میگردد که عین این اتهامات سیاسی را به تمام ادیان الهی و از جمله اسلام وتشیع وارد کرده اند. نویسنده ادعای خود را به کتاب قرآن و شواهد تاریخی مستند مینماید.
یکی از مطالب جالب همین بخش، بیان علت عقب افتادگی فرهنگی وسیاسی ایران و در مقابل، شروط پیشرفت آنست. در همین جاست که علل اصلی، ولی پنهان بهایی ستیزی در ایران بر ملا میگردد.
«بهاییان به عنوان دیگر فرهنگی ایران» بحثی جامعه شناختی است که ماهیت و روش های بهایی ستیزان را تحلیل و بررسی می نماید. و مآلا نقد خاطرات دالغورکی و جوابیه کانون رهپویان وصال شیراز پایانی از برای بخش نخست است.
«انگیزه و خصال بهایی ستیزی در نوشته های شهبازی» عنوان بخش دوم است. ابتدا سه عملکرد اجتماعی و فرهنگی نوشتجات شهبازی بیان میشود و سپس به سه خصوصیت کلی آثار او پرداخته میگردد. از ابوالفتح زاده، مشکات الممالک و ارباب جمشید سخن به میان می آید و احوالشان ذکر میگردد. چه که همگی به غلط منتسب به آیین بهایی گشته اند. در میانه همین بخش و از صفحه 58 به بعد است که نویسنده به بررسی تز اصلی شهبازی (اینکه سید باب را یهودیانی جدید الاسلام عَلم نموده اند که خود جاسوس انگلستان بوده اند) میپردازد.
بخش سوم عمدتا به میرزا آقاسی صدراعظم محمد شاه قاجار و دشمن سرسخت دیانت بابی می پردازد که شهبازی او را به دوستی و همکاری با سید باب متهم داشته است! از آنجا که موضوع میرزا آقاسی یکی از سه رشته اصلی است که شهبازی برای ساختن «خانه عنکبوتی» خود به هم تنیده است، پویا، فصل مشبعی را به او اختصاص میدهد. در این بین به مطلب «هما ناطق» اشاره میکند (که ماخذ شهبازی بوده است) و نادرستی آنرا نشان میدهد. ولی چنانکه رسم صاحبان انصاف است به مطالب دیگری از هما ناطق اشاره میکند که بیانگر نقش نهضت بابیه در تجدد و سنت شکنی است. و بدین وسیله بین ناطق و شهبازی تمایزی بارزو فاصله ای چشمگیر میبیند.
«توطئه جدیدالاسلام های مشهد» تیتر بخش چهارم و رشته دوم استدلال شهبازی است. در همین قسمت، نویسنده گرامی تضییقات وارده بر دو اقلیت مذهبی یهودی و زرتشتی در ایران را توصیف مینماید. در اینجا هم مولف، شهبازی را به خاطر آنکه مظلوم را به جای ظالم نکوهش نموده سرزنش می نماید. پویا، در ادامه نتیجه میگیرد که دشمن ایران، فرهنگ ناشکیبایی است.
بخش پنجم: بررسی احوال دیوید ساسون، قهرمان اصلی داستان تخیلی شهبازی و رشته سوم استدلال واهی اوست. ساسون یهودی وتاجر تریاک در بمبئی بوده است. آخرین قسمت کتاب با معرفی دقیق این شخصیت و بیان احکام و تعالیم بابی وبهایی در خصوص تریاک، سخافت رای شهبازی در ایجاد ارتباط میان ساسون و دیانت جدید را هویدا مینماید.
البته کتاب حاوی مطالب فراوان و ارزنده دیگری است که تنها با مراجعه مستقیم، خواننده از آنها آگاه میگردد. به هر ترتیب میتوان اذعان نمود که لحن کتاب جذاب و دلکش است. هم علمی است و هم خودمانی. غنای مفاهیم با سادگی عبارات آمیخته است. مثال ها و دلایل جورواجور به کشش مطالب یاری میدهد. روش های استدلال و تدوین ادله و براهین نویسنده: رجوع دقیق به مآخذ مذکوره در ردیه شهبازی، فاش نمودن عدم صداقت و یا اشتباهات وی در ارجاعات، بهره گیری فراوان از روش جدلی ودر عین حال استفاده از تحلیل های جامعه شناختی است.
وسعت اطلاعات «پویا» نیز ستودنی است. مثلا آنجا که ایده ابن سینا در باره کهتری زنان را درکتاب شفاء باز می یابد.(ص17). نکته دانی او هم از تطبیق ماهیت شهبازی با فامیلی او پیداست(ص89). طعنه های جانانه ای هم دارد که هم فرح افزاست وهم آگاهی می دهد. آنجا که فی المثل از زبان افتراء نویسان خیال پرور می نویسد که بهاییان 3 قلب دارند و 4 کلیه ! ویا بالعکس فاقد قلب و کلیه اند !!(ص26و27)
همه اینها « بهایی ستیزی … » تالیف منیف کورش پویا را مجموعه ای خواندنی، مفید وقابل استناد نموده است. یقین داریم عاشقان ایران و دلدادگان تفاهم و دوستی بین ادیان، از خواندن چنین کتابی شادمان وخرسند خواهند بود.