شعر ، ادب ، هنر در دیانت بهائی

موسیقی

هنر در امر بهایی مقوله‌ای جدا از دین و در منافات با آن نمی‌باشد، بلکه در نوع عالی خود نشأت گرفته از همان مبدأ و روح الهی است. حضرت عبدالبهاء می‌فرمایند:” همه هنرها از مواهب روح‌القدس است” و هنر در اصیل‌ترین شکل خود جلوه ذکر و ثنای حق می باشد.

هنری که در آثار و الواح به آن اشاره بسیار شده هنر موسیقی است. اهمیت این امر در حدی است که در کتاب اقدس نیز به آن اشاره شده و نه تنها موسیقی را حلال می‌شمرد (مشروط بر آن که مستمع را از حالت وقار و ادب خارج نکند) بلکه آن را نردبانی برای ترقی روح به عوالم الهی می‌داند.
“شنيدن آوازها و آهنگهاي موسیقی را براي شما حلال كرديم. مبادا آن آوازها و آهنگها شما را از شان ادب و وقار خارج كند…ما آنرا نردبــــاني براي عــروج ارواح به افـــق اعلي قرار داديم آن را بال نفس و هوي مگردانيد.مبادا از نادانان باشيد”
نکته قابل توجه این است که این بیانات در زمانی نازل شده است که موسیقی به هر شکلی نزد بسیاری از ایرانیان حرام شمرده می شد. صدور چنین حکمی در جامعه‌ای که حتی امروز در برابر امر موسیقی موضعی تدافعانه دارد نشانه افق‌های باز، جهان شمول و هماهنگ تعالیم دیانت بهایی با روح تغییرات زمان است. ”… در میان بعضی از ملل شرق نغمه و آهنگ مذموم بوده ولی در این دور نور مبین در الواح مقدسه تصریح فرمود که آهنگ و آواز رزق روحانی قلوب و ارواح است، فن موسیقی از فنون ممدوحه است و سبب رقت قلوب مغمومه…”
بهائیان اعتقاد به رابطه موسیقی با عالم روحانیت دارند. در این دیدگاه موسیقی امری روحانی تلقی می شود. می‌فرمایند:” موسیقی اگر چه امری مادی است ولی تأثیر شدید در روحانیت دارد. عظیم‌ترین رابطه آن با روح است و بیش از همه تعلق به عالم روحانیت دارد.”موسیقی در عالی‌ترین و تأثیرگذارترین شکل خود به ظرفی بلورین و صیقلی تشبیه شده است که زلال تعالیم و بیانات الهیه را منعکس می‌سازد. “وقتی بلور یا جام کاملاً پاک و شفاف باشد و آب در نهایت تازگی و زلالی، آن وقت می‌تواند حیات بخش باشد.”
بر اساس همین دیدگاه در آثار مبارکه بهایی بر فراگیری و استفاده از هنر موسیقی تأکید و تشویق بسیاری شده است. به جرأت می‌توان گفت چنین تأکید و اهمیتی به نوع خاصی از هنر در متون و آثار دینی کاملاً بی‌سابقه بوده است. حکم تلاوت آیات با لحن خوش ، توصیه ی تعلیم موسیقی به کودکان ، تشویق مؤمنین به یادگیری این هنر ، تمجید و تحسین هنرمندان و موسیقی‌دانان ، تشویق به استفاده از هنر موسیقی در جلسات و نشست های بهایی باعث شده امروزه موسیقی در فعالیت های جوامع بهایی در گوشه و کنار دنیا نقش مهمی ایفا کند.


کانال تلگرام آموزه های دیانت بهائی
@ayine_bahai01