يا اهل بهاء، شما مشارق محبّت و مطالع عنايت الهی بوده و هستيد. لسان را به سَبّ و لعن ِ احدی مَيالائيد و چشم را از آنچه لايق نيست حفظ نمائيد. آنچه را دارائيد بنمائيد، اگر مقبول افتاد مقصود حاصل و الّا تعرّض باطل. ذُروه بنفسه مقبلين الی اللّه المُهَيمن القَيّوم. سببِ حزن مشويد تا چه رسد به فساد و نزاع.
اميد هست در ظلّ سدرهء عنايت الهی تربيت شويد و بِما اَرادهُ اللّه عامل گرديد. همه اوراق يک شجريد و قطره‌های يک بحر. (1)
اصحاب صفا و وفا بايد با جميع اهل عالم به روح و ريحان معاشرت نمايند، چه که معاشرت، سبب اتّحاد و اتّفاق بوده و هست و اتّحاد و اتّفاق سبب نظم عالم و حيات امم است. طوبی از برای نفوسی که به حبل شفقت و رأفت متمسّکند و از ضغينه و بغضاء فارغ و آزاد.
اين مظلوم اهل عالم را وصيّت می نمايد به بردباری و نيکوکاری. اين دو، دو سراجند از برای ظلمت عالم و دو معلّمند از برای دانائی امم. طُوبیٰ لِمَنْ فازَ وَ وَيلٌ لِلغافِلين. (2)
علم به منزله جناح است از برای وجود و مرقاتست از برای صعود؛ تحصيلش بر کلّ لازم و لکن علومی که اهل ارض از آن منتفع شوند نه علومی که به حرف ابتداء شود و به حرف منتهی گردد. صاحبان علوم و صنايع را حقّ عظيم است بر اهل عالم. يَشْهَدُ بِذلِکَ اُمّ البَيان فِی المَآب نَعيماً لِلسّامِعين. فی الحقيقه، کَنز حقيقی از برای انسان علم اوست و اوست علّت عزّت و نعمت و فرح و نشاط و بَهجت و انبساط. کَذلِک نَطَقَ لِسانُ العَظمَة فِی هذا السِّجنِ العَظيم. (3)
به راستی می‌گويم حفظ مُبين و حِصن متين از برای عموم اهل عالَم، خَشيّة اللّه بوده. آنست سبب اکبر از برای حفظ بشر و علّت کبری از برای صيانت وَریٰ. بلی در وجود آيتی موجود و آن انسان را از آنچه شايسته و لايق نيست منع می‌نمايد و حراست می‌فرمايد و نام آن را حيا گذارده‌اند؛ و لکن اين فقره مخصوص است به معدودی ، کلّ دارای اين مقام نبوده و نيستند. (4)
عطيّهء کبری و نعمت عظمی در رتبهء اُولیٰ خِرد بوده و هست. اوست حافظ وجود و مُعين و ناصر او. خرد پيک رحمن است و مظهر اسم علّام. به او مقام انسان ظاهر و مشهود. اوست دانا و معلّم اوّل در دبستان وجود و اوست راهنما و دارای رتبهء عليا. از يُمن تربيت او عنصر خاک دارای گوهر پاک شد و از افلاک گذشت. اوست خطيب اوّل در مدينهء عدل و در سال نه جهان را به بشارت ظهور منوّر نمود. اوست دانای يکتا که در اوّل دنيا به مرقاة معانی ارتقاء جست و چون به ارادهء رحمانی بر منبر بيان مستوی، به دو حَرف نطق فرمود: از اوّل بشارت وعد ظاهر و از ثانی خوف وعيد و از وعد و وعيد، بيم و اميد باهِر و به اين دو اساس نظم عالم محکم و بر قرار. تعالی الحکيم ذوالفضل العظيم. (5)
يا حزبَ اللّه، به خود مشغول نباشيد. در فکر اصلاح عالم و تهذيب امم باشيد. اصلاح عالم از اعمال طيّبهء طاهره و اخلاق راضيهء مرضيّه بوده. ناصر امر، اعمالست و مُعينش اخلاق. يا اهل بهاء، به تقوی تمسّک نمائيد. هذا ما حَکَمَ بِهِ المَظلوم و اختاره المُختار.
ای دوستان سزاوار آنکه در اين بهار جانفزا، از باران نيسان يزدانی، تازه و خرّم شويد. خورشيد بزرگی پرتو افکنده و ابر بخشش سايه گسترده. با بهره کسی که خود را بی بهره نساخت و دوست را در اين جامه بشناخت. بگو اهريمنان در کمينگاهان ايستاده‌اند. آگاه باشيد و به روشنائی نام بينا از تيرگيها خود را آزاد نمائيد.
عالم بين باشيد نه خودبين. اهريمنان نفوسی هستند که حائل و مانعند مابين عباد و ارتفاع و ارتقاء مقاماتشان. (6)
دينُ اللّه و مذهبُ اللّه، محض اتّحاد و اتّفاقِ اهل عالَم از سماء مشيّت مالکِ قِدَم نازل گشته و ظاهر شده، آن را علّت اختلاف و نفاق مکنيد.
سبب اعظم و علّت کبری از برای ظهور و اشراقِ نيّر ِ اتّحاد، دين الهی و شريعهء ربّانی بوده و نموّ عالم و تربيت امم و اطمينانِ عباد و راحت مَنْ فِی البِلاد از اصول و احکام الهی. اوست سبب اعظم از برای اين عطيّهء کبری. کأس زندگانی بخشد و حيات باقيه عطا فرمايد و نعمت سرمديّه مبذول دارد. (7)
ای اهل عالَم، شما را وصيّت می‌نمايم به آنچه سبب ارتفاع مقامات شماست. به تَقْوَی اللّه تمسّک نمائيد و به ذيل معروف تشبّث کنيد.
به راستی می‌گويم، لسان از برای ذکر ِ خير است. او را به گفتار زشت مَيالائيد؛ عَفَا اللّهُ عَمّا سَلَف. از بعد بايد کلّ بِما يَنْبَغی تکلّم نمايند. از لعن و طعن و ما يَتَکَدّرُ بِهِ الاِنْسان اجتناب نمايند… امروز روزيست بزرگ و مبارک. آنچه در انسان مستور بوده، امروز ظاهر شده و می‌شود.
مقام انسان بزرگ است اگر به حقّ و راستی تمسّک نمايد و بر امر ثابت و راسخ باشد. انسان حقيقی به مثابه آسمانْ لَدَی الرّحمن مشهود. شمس و قمر، سمع و بصر و انجم او اخلاق منيره مضيئه. مقامش اَعْلَی الْمَقام و آثارش مربّی امکان. (8)
مقصود از کتابهای آسمانی و آيات الهی آنکه مردمان به راستی و دانائی تربيت شوند که سبب راحت خود و بندگان شود. هر امری که قلب را راحت نمايد و بر بزرگی انسان بيفزايد و ناس را راضی دارد مقبول خواهد بود. مقام انسان بلند است اگر به انسانيّت مزيّن، و الّا پست‌تر از جميع مخلوق مشاهده می‌شود. بگو ای دوستان امروز را غنيمت شمريد و خود را از فيوضات بحر تعالی محروم ننمائيد. از حقّ می‌طلبم جميع را به طراز عمل پاک و خالص در اين يوم مبارک مزيّن فرمايد.
انّه هُوَ المُختار. (9)
یادداشت ها:
1) مجموعه آیات الهی جلد 1، صفحه 4
2) همان مأخذ، ص 5
3) همان مأخذ، ص 8
4) همان مأخذ، ص 10
5) همان مأخذ، ص 13
6) همان مأخذ، ص 21
7) همان مأخذ، ص 24
8) همان مأخذ، ص 29
9) همان مأخذ، ص 80